Tarikatlarda Zikir

Bu konu lahutiye tarafından 12 sene önce açıldı, 799 kere okundu ve 1 Cevap verildi.
lahutiye
ADMINISTRATOR
Üyelik Zamanı: 4 sene önce
Konu Sayısı: 1156
Yanıt Sayısı: 4566
12 sene önce

1.Zikir: Bütün tarikatların temel unsuru olan zikir, kelime olarak anmak, zikretmek, hatırlamak demektir.Istılah olarak Allah’ın isimlerini, belli duâları, çeşitli zamanlarda belli miktarda sesli veya sessiz söylemek, tekrar etmektir.
Zikirde esas unsur, diğer varlıkları unutarak, hatta yok sayarak Allah’ı anmaktır. En efdal ve üstün zikrin “Lâ ilâhe illallah” olduğunu Peygamberimiz söylemişti.Sûfîler de bu hadisten hareketle bu cümleyi zikrin temeli olarak almışlar ve bunun üzerinde ısrarla durmuşlardır.
Tarikatlarda şeyh, dervişlere ferdî olarak yapmaları gereken zikir ve diğer ibadetleri talim ve tarif ettiği gibi toplu olarak yapılan zikir meclislerini de idare eder:

Ferdî Zikir: Müridin kendi başına yaptığı zikirdir. Mürid, zikri talim ederken şeyhin tarifinin dışına çıkmaz. Şeyh, müridin anlattıklarından, hissettiklerinden ve gördüğü rüyalardan hareketle değişik zikirler telkin eder.

Lisanî zikir: Dil ile yapılan, sesli veya sessiz zikirdir. Zikrin sesli olması nefse işittirmeye ve onu zabturapt altında tutmaya vesiledir.

Kalbî zikir: Bir takım kelimeleri tekrarlamaktan öte bir nevi derin tefekkürdür. Dil ile kalp zikrinin beraber olması daha üstündür.

Toplu Zikir: İlk asırlarda pek yoksa bile, özellikle tarikatların kurulup bünyeleşmelerinden sonra tekkelerde toplu zikir meclisleri icra edilmeye başlanmış, zamanla belli adâb ve erkânı olan tarikat zikirleri meydana çıkmıştır.

Sema: İlk asırlarda dinî mûsıkî anlamına gelen sema Mevlevî tarikatının zikrine verilen isimdir. Ayakta ve dönerek icra edilir.

Hatm-ı Hâce: Nakşibendiye tarikatının şeyhin huzurunda müridlerin oturarak icra ettikleri zikirdir. Sessiz olarak (hafî) yapılır. Herkes okuyacağı duâ, âyet ve salâvatı şeyhin işâretleriyle okur. Cemaat arasında İnşirah sûresini ezbere bilenler 10’dan fazla ise büyük hatme, değilse küçük hatme yapılır.

Darb-ı Esma: Halvetîler, toplu zikirlerine bu adı vermişlerdir. Halka halinde oturup hafif sallanarak yapılır. Vücudun hafif hareket etmesi masivadan sıyrılmak için bir vesile olarak kabul edilir.

Zikr-i Kıyam: Ayakta ve sesli olarak yapılan bu zikir Rıfâî ve Sadîler’in zikirlerine verilen isimdir.

Deverân: Kadirî zikri. Ayakta, oturarak, dönerek yapılır.

2.Seyru sülûk ve nefsin terbiyesi: Seyr u sülûk kelimelerinin lügat mânâsı gitmek, yürümek, girmek demektir. Tasavvufî bir ıstılah olarak, müridin dervişliğe başlayışından vuslatını, tasavvufî yolculuğunu tamamladığı noktaya kadar yaptığı manevî ve kalbî sefer ve yolculuğun adıdır.


Allah’a doğru mânen seyr eden dervişin yolculuğu ile ilgili tasnif şöyledir:

1.Seyr illallah: Allah’a seyr, nefisten hareket edip kalp makamının sonuna yani “ufuk-ı mübîn”e ulaşmak Vahdeti örten kesret perdesini sıyırıp indirmek.
2.Seyr fillah: Allah’da seyr. Hakk’ın sıfatları ile vasıflanmaya çalışmak.
3.Seyr maallah: Allah ile seyr. Zâhir-bâtın ikiliğinden kurtularak velîliğin sonuna ulaşma.
4.Seyr anillah: Allah’dan seyr. İrşad için tekrar halka dönmek.


İlk iki seyr ile velilik makamına, son ikisi ile mürşidlik makamı ve yetkisine kavuşulur.
Şeyh, müridi iki metodla terbiye eder:
Nefis yolu ile (tarik-ı nefsanî)
Ruh yolu ile (tarik-ı ruhanî)
Bu konuda teferruatına girmeden sûfîlerin Kûr’ân-ı Kerîm’e dayanarak nefsin yedi mertebesini kabul ettiklerini söyleyelim. Basitten mükemmele doğru yükselen bu kademeleşme, etvâr-ı seb’a (yedi tavır) şöyledir:


1.Nefs-i emmâre: Kötüyü, günahı emreden nefis.
2.Nefs-i levvame: Kendini kınayan, kötüleyen nefis.
3.Nefs-i mülhime: İlham ve keşfe mazhar olan nefis.
4.Nefs-i mutmainne: Huzura kavuşmuş tatmin olmuş nefis.
5.Nefs-i razıye: Razı olan, şikâyetçi olmayan nefis.
6.Nefs-i mardıyye: Allah’ın kendisinden razı olduğu nefis.
7.Nefs-i kâmile: Tam, kâmil, temiz nefis.


Suhreverdiye geleneğinde nefsin yedi derecesiyle zikir ve renkler arasında şöyle bir münasebet kurulmuştur:

1.Nefs-i emmârenin zikri: Lâ ilâhe illallah (100.000 defa). Bu nurun rengi mavidir.
2.Nefs-i levvamenin zikri: Allah (100.000 defa). Bu nurun rengi sarıdır.
3.Nefs-i mülhimenin zikri: Hû (90.000 defa). Bu nurun rengi kırmızıdır.
4.Nefs-i mutmainnenin zikri: el Hayy (70.000 defa). Bu nurun rengi beyazdır.
5.Nefs-i râdıyyenin zikri: el-Kayyûm (90.000 defa). Bu nurun rengi yeşildir.
6.Nefs-i merdıyyenin zikri: er-Rahman (175.000 defa). Bu nurun rengi siyahtır.
7.Nefs-i kâmilenin zikri: er-Rahîm (100.000 defa). Bu nurun rengi yoktur, bütün renkleri yansıtır.


Not: Bu Yazı Çeşitli Kaynaklardan Derlenmiştir.

Saygılarımla

SOLAK
Üyelik Zamanı: 11 sene önce
Konu Sayısı: 388
Yanıt Sayısı: 2290
12 sene önce
Zikir üzerine açıklayıcı bilgiler olmuş Ares içeriği güzel
Cevap Eklemek için Giriş Yapmalısınız.
  • 23542 Kayıtlı Üye
  • 16560 Konu
  • 143811 Cevap
  • Son Üye Seo-Ul-Gog
Forumda Kimler Online (Şu anda 1 kişi Online)
  • ADMINISTRATOR (3)
  • SÜPER MODERATÖR (9)
  • MODERATÖR (1)