KADiNLARiN OZEL HALLERiNDE YAPAMAYACAKLARi iBADETLERDinimiz muslumanlari ibadet etmekle yukumlu kilmistir. Hemen her konuda oldugu gibi bu konuda da kadin ile erkek arasinda bir ayirim yapmamistir. Cunku erkegin oldugu kadar kadinin da ibadete ihtiyaci vardir. Erkek, yapmakla yukumlu oldugu ibadet gorevini yapmadigi zaman Allaha karsi sorumlu oldugu gibi kadin da ayni sekilde sorumludur. Ancak kadinlarda, ayhali (hayz), lohusalik (nifas) ve istihaza (ozur akintisi) denilen, kendilerine ozel bazi haller vardir.Kadinlarin ayhali donemlerinde, -temizleninceye kadar,- cinsi iliskide bulunmalari Kuran-i Kerimde (Bakara, 2/222) yasaklanmis; namaz, oruc ve Kabeyi tavaf da, sunnetle bu yasak kapsamina alinmistir. Nitekim, Fatma binti Ebi Hubeysin: -Ben istihazali bir kadinim; hic akintim durmuyor. Namazi birakayim mi? seklindeki sorusuna Hz.Peygamber (s.a.):-Hayir, o hayiz akintisi degil; damardan gelen hastalik kanidir. Adet gordugun gunler sayisinca namazi birak. (Bu sayi dolunca) yikan ve namaz kil (Muslim, Hayz, 14; Ebu Davud, Taharet, 109; Tirmizi, Taharet, 96; Nesai, Hayz, 2) buyurmustur. Bu istihazali durumda olan kadinlar, taharet yonunden ozurlu kimseler gibi, her vakitte abdest alarak namazlarini kilarlar. Nitekim Tirmizinin rivayetinde: vakit gelince her namaz icin abdest al ziyadesi de yer almistir. Kadinlarin ayhali donemlerinde namaz kilamayacaklari, oruc tutamayacaklari ve Kabeyi tavaf edemeyecekleri ayrica bu gunlerde kilamadiklari namazlarini kaza etmeleri de gerekmedigi konusunda islam muctehid ve fakihleri arasinda icma vardir. Sozune itibar edilen hicbir islam bilgini bunun aksini soylememistir. Nitekim: – Neden, adet goren bir kadin (temizlendikten sonra adet gunlerinde kilmadigi namazlari kaza etmiyor da tutmadigi oruclari kaza ediyor? diye soru soran Muaze adli hanima Hz.Aise: – Sen (hanimlarin ay halinden kilamadiklari namazlarin da kazasi gerekecegini soyliyen) Haruriyeden misin? demis; – Hayir, Haruriye degilim, ama (ogrenmek icin) soruyorum, cevabi uzerine: Hz.Aise: – Vaktiyle bu is bizim basimiza geldiginde, orucu kaza etmekle emrolunduk, namazin kazasiyle emrolunmadik, (Muslim, Hayz, 15) demistir.Ayhalinde iken kadinlarin Kabeyi tavaf edemeyecekleri konusunda da Hz.Aise; veda hacci esnasinda yolda Serif denilen yerde adet gormeye baslamasi uzerine, Rasulullah (s.a.)in: – Bu Allah Tealanin, Hz.Ademin kizlari uzerine yazdigi bir seydir. (senin elinde olan bir sey degildir). Hacilarin, hacla ilgili yaptiklarini sen de yap. Ancak adet gordugun surece Kabeyi tavaf etme, buyurdugunu (Buhari, Hayz, 1) nakletmistir.Nifas (lohusalik) hali de hayiz gibidir. Hayiz ile ilgili hukumler aynen nifas icin de gecerlidir. Nitekim bazi hadis-i seriflerde nifas kelimesi hayiz anlaminda da kullanilmistir. ibn Hazm diyor ki, Peygamberimizin nifas kelimesini hayiz anlaminda da kullanmasindan, bunlarin hukumlerinin ayni oldugu anlasilir.(El-Muhalla, i, 273) islam alimleri, nifasin hukmunun, hayiz gibi oldugu hususunda ittifak halindedir. (Neylul-evtar, 333) adet goren veya lohusa olan kadinlarin Kuran-i Kerim okumalarina gelince; bu konuda islam alimlerinin farkli gorusleri vardir. imam Malik ve Ahmed ibn Hanbele gorehayizli veya lohusa olan kadinlarin el surmeyerek ezbere veya yuzunden Kuran-i Kerimi okuyabilirler.(Babu Fethil-inaye, i,217) imam Malik bu durumdaki Kuran ogretici ve ogrencilerinin Kuran-i Kerimi tutmalarini da ogretme ve ogrenme zaruretine binaen caiz gormustur.(Babu Fethil-inaye, i, 217-218) Zahiri mezhebi fakihlerinden ibn Hazm ise hayiz ve lohusa olan kadinlarla cunup olan kimselerin hem Kuran-i Kerimi tutmalari ve hem de okumalarinin caiz oldugunu soylemistir.(el-Muhalla, i, 94) Hanefi ve Safiiler ise Tirmizi, ile ibn Macenin ibn Omer (r.a.)den rivayet ettikleri: Ayhali olan kadin ve cunup olan kimse Kurandan hicbir sey okuyamaz.(Tirmizi, Tahare, 98; ibn Mace, Tahare, 105) anlamindaki hadis-i serifini esas alarak, hayiz veya lohusa olan kadinlarin Kuran-i Kerimi okumalarinin caiz olmadigini soylemislerdir. Dinimiz muslumanlari ibadet etmekle yukumlu kilmistir. Hemen her konuda oldugu gibi bu konuda da kadin ile erkek arasinda bir ayirim yapmamistir. Cunku erkegin oldugu kadar kadinin da ibadete ihtiyaci vardir. Erkek, yapmakla yukumlu oldugu ibadet gorevini yapmadigi zaman Allaha karsi sorumlu oldugu gibi kadin da ayni sekilde sorumludur. Ancak kadinlarda, ayhali (hayz), lohusalik (nifas) ve istihaza (ozur akintisi) denilen, kendilerine ozel bazi haller vardir.Kadinlarin ayhali donemlerinde, -temizleninceye kadar,- cinsi iliskide bulunmalari Kuran-i Kerimde (Bakara, 2/222) yasaklanmis; namaz, oruc ve Kabeyi tavaf da, sunnetle bu yasak kapsamina alinmistir. Nitekim, Fatma binti Ebi Hubeysin: -Ben istihazali bir kadinim; hic akintim durmuyor. Namazi birakayim mi? seklindeki sorusuna Hz.Peygamber (s.a.): -Hayir, o hayiz akintisi degil; damardan gelen hastalik kanidir. Adet gordugun gunler sayisinca namazi birak. (Bu sayi dolunca) yikan ve namaz kil (Muslim, Hayz, 14; Ebu Davud, Taharet, 109; Tirmizi, Taharet, 96; Nesai, Hayz, 2) buyurmustur. Bu istihazali durumda olan kadinlar, taharet yonunden ozurlu kimseler gibi, her vakitte abdest alarak namazlarini kilarlar. Nitekim Tirmizinin rivayetinde: vakit gelince her namaz icin abdest al ziyadesi de yer almistir. Kadinlarin ayhali donemlerinde namaz kilamayacaklari, oruc tutamayacaklari ve Kabeyi tavaf edemeyecekleri ayrica bu gunlerde kilamadiklari namazlarini kaza etmeleri de gerekmedigi konusunda islam muctehid ve fakihleri arasinda icma vardir. Sozune itibar edilen hicbir islam bilgini bunun aksini soylememistir. Nitekim: – Neden, adet goren bir kadin (temizlendikten sonra adet gunlerinde kilmadigi namazlari kaza etmiyor da tutmadigi oruclari kaza ediyor? diye soru soran Muaze adli hanima Hz.Aise: – Sen (hanimlarin ay halinden kilamadiklari namazlarin da kazasi gerekecegini soyliyen) Haruriyeden misin? demis; – Hayir, Haruriye degilim, ama (ogrenmek icin) soruyorum, cevabi uzerine: Hz.Aise: – Vaktiyle bu is bizim basimiza geldiginde, orucu kaza etmekle emrolunduk, namazin kazasiyle emrolunmadik, (Muslim, Hayz, 15) demistir.Ayhalinde iken kadinlarin Kabeyi tavaf edemeyecekleri konusunda da Hz.Aise; veda hacci esnasinda yolda Serif denilen yerde adet gormeye baslamasi uzerineRasulullah (s.a.)in: – Bu Allah Tealanin, Hz.Ademin kizlari uzerine yazdigi bir seydir. (senin elinde olan bir sey degildir). Hacilarin, hacla ilgili yaptiklarini sen de yap. Ancak adet gordugun surece Kabeyi tavaf etme, buyurdugunu (Buhari, Hayz, 1) nakletmistir.Nifas (lohusalik) hali de hayiz gibidir. Hayiz ile ilgili hukumler aynen nifas icin de gecerlidir. Nitekim bazi hadis-i seriflerde nifas kelimesi hayiz anlaminda da kullanilmistir. ibn Hazm diyor ki, Peygamberimizin nifas kelimesini hayiz anlaminda da kullanmasindan, bunlarin hukumlerinin ayni oldugu anlasilir.(El-Muhalla, i, 273) islam alimleri, nifasin hukmunun, hayiz gibi oldugu hususunda ittifak halindedir. (Neylul-evtar, 333) adet goren veya lohusa olan kadinlarin Kuran-i Kerim okumalarina gelince; bu konuda islam alimlerinin farkli gorusleri vardir. imam Malik ve Ahmed ibn Hanbele gorehayizli veya lohusa olan kadinlarin el surmeyerek ezbere veya yuzunden Kuran-i Kerimi okuyabilirler.(Babu Fethil-inaye, i,217) imam Malik bu durumdaki Kuran ogretici ve ogrencilerinin Kuran-i Kerimi tutmalarini da ogretme ve ogrenme zaruretine binaen caiz gormustur.(Babu Fethil-inaye, i, 217-218) Zahiri mezhebi fakihlerinden ibn Hazm ise hayiz ve lohusa olan kadinlarla cunup olan kimselerin hem Kuran-i Kerimi tutmalari ve hem de okumalarinin caiz oldugunu soylemistir.(el-Muhalla, i, 94) Hanefi ve Safiiler ise Tirmizi, ile ibn Macenin ibn Omer (r.a.)den rivayet ettikleri: Ayhali olan kadin ve cunup olan kimse Kurandan hicbir sey okuyamaz.(Tirmizi, Tahare, 98; ibn Mace, Tahare, 105) anlamindaki hadis-i serifini esas alarak, hayiz veya lohusa olan kadinlarin Kuran-i Kerimi okumalarinin caiz olmadigini soylemislerdir Goruldugu uzere, Kuran-i Kerimde yasaklanmadigi icin, kadinlarin adet gunlerinde namazlarini kilip oruclarini tutabilecekleri sozu isabetli degildir. Bu iddia, bu konudaki hadis-i seriflere ve peygamberimizden gunumuze kadar ki icma haline gelmis uygulamaya aykiridir. Yukarda belirtildigi uzere, sozune itibar edilen hic bir islam alimi boyle gorus ileri surmemistir. Konuya kadin erkek esitligi acisindan bakmak da yanlistir. Bunun kadin erkek esitligiyle bir ilgisi yoktur. Peygamberimiz hanimlarin bu halleri devam ettigi surece namaz kilamayacaklarini, oruc tutamayacaklarini ve Kabeyi tavaf edemeyeceklerini bildirmistir. Suphesiz her konu Kuran-i Kerimde detayli olarak yer almamistir. Kuran-i Kerimden sonra islami hukumlerin ikinci kaynagi da sunnettir. Kuran-i Kerimde: Kim Peygambere itaat ederse, gercekte Allaha itaat etmistir. (Nisa, 4/80); Peygamber size ne verdi ise onu alin ve size neyi yasakladi ise ondan sakinin.(Hasr,59/7) buyurulmus; peygamberimizin emir ve tavsiyelerine uyulmasi emredilmistir.Sunnette yer alan ve tarih boyunca da sunnete uygun olarak uygulanan bir konu hakkinda aykiri bir goruste bulunmanin bir deger tasimayacagi aciktir ALINTIDIR