Türk Edebiyatında İlkler

*İlk yerli tiyatro eseri:Şinasi / Şair Evlenmesi /1859*İlk yerli roman :Şemsettin Sami / Taaşşuk-ı Talat ve Fıtnat*Batılı tekniği uygun ilk roman :Halit Ziya Uşaklıgil/Aşk-ı memnu*İlk çeviri roman :Yusuf Kamil Paşa/ Fenelon’dan Telemak /1859*İlk köy romanı :Nabizade Nazım / Karabibik*İlk psikolojik roman:Mehmet Rauf / Eylül*İlk realist roman :Recaizade Mahmut Ekrem / Araba Sevdası*İlk resmi Türkçe gazete :Takvim –i Vakayi*İlk yarı gazete :Ceride-i Havadis*İlk tarihi roman :Namık Kemal / Cezmi , A. Mithat / Yeniçeri*İlk özel gazete :Tercüman-ı Ahval / Şinasi ile Agah Efendi*İlk pastoral şir:A.Hamit Tarhan /Sahra*İlk şiir çevirisini yapan ,ilk makaleyi yazan ve noktalama işaretlerine ilk kez kullanan ilk Türk gazeteci :Şinasi*Aruzla ilk manzum tiyatro eseri yazan :A.Hamit /Eşber veya Sardanapal*Heceyle yazılan ilk manzum tiyatro eseri:A.Hamit/Nesteren*İlk bibliyografya:Keşfü’z Zünun /Katip Çelebi*İlk hatıra kitabı :Babürşah /Babürname*İlk hamse yazarı :Ali Şir Nevai*İlk tezkire :Ali Şir Nevai /Mecalisün Nefais*İlk antolojisi:Ziya paşa /Harabat*İlk atasözleri kitabı :Şinasi /Durub-i Emsal-ı Osmaniye*İlk mizah dergisi: Diyojen /Teodor Kasap*İlk hikaye kitabı :A:Mithat /Letaif-i Rivayet*İlk fıkra yazarı :Ahmet Rasim*İlk Türkçe yazılan ilk kitap :Kutadgu Bilig*İlk siyasetname :Kutadgu Bilig*İlk mensur şiir örneklerini veren :Halit Ziya*Şiirde ilk defa Türk kelimesini kullanan :Mehmet Emin Yurdakul*Dünya edebiyatındaki ilk modern roman :Cervantes/Don Kişot*İlk makale :Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi*İlk edebi bildiriyi yayımlayan topluluk:Fecr-i Ati*Mesnevi tarzında yazılmış ilk eser : KUTADGU BİLİG*İlk seyahatname : MİR’ATÜL MEMALİK / SEYDİ ALİ REİS*İlk Edebiyat tarihçimiz: Abdulhalim Memduh Efendi*Batı anlayışındaki ilk edebiyat tarihçimiz: Fuat Köprülü*Dünya edebiyatındaki ilk hikayeci ve eseri: Boccaio Decamkeron*Sahnelenen ilk tiyatro: Namık Kemal / Vatan yahut Silistre*Kafiyeyi şiire serperek klasik nazım şekillerinden farklı ilk örnekleri veren: TEVFİK FİKRET*Türkçenin ilk dil bilgisi kitabı: Süleyman paşa / SARF-ı TÜRKİ*İlk naturalist eserimizin yazarı Nabızade Nazım / Zehra*Divan Edebiyatında mahallileşme akımının temsilcisi: Nedim*Şarkıyı icat eden: NEDİM *İlk tarih ve coğrafya ansiklopedisi: Kamus’ul Alam*İlk sözlüğümüz: Divan-ı Lügat-it Türk*İlk Türkçe sözlük:Şemsettin Sami:Kamus-ı Türki*İlk özdeyiş örneklerini veren: Ali Bey / Lehçet’ül Hakayık*İlk didaktik şiir örneğimiz ve aruzla yazılan ilk eserimiz:Kutadgu Bilig*Türk adının geçtiği ilk Türkçe metin :Orhun Abideleri*Edebiyatımızda objektif eleştirinin nasıl olacağını ilk açıklayan:R. Mahmut Ekrem*Edebiyatımızdaki milli dönemin açılmasına öncülük eden: Mehmet Emin Yurdakul*Konuşma diliyle yazılmış ilk hikayenin yazarı: Ömer Seyfettin*Edebiyatımızda ilk kafiyesiz şiirini yazan :A. Hamit / Validem*İlk köy şiiri: Muallim Naci / Köylü Kızların Şarkısı*İlk alfabemiz:Göktürk Alfabesi*Tekke şiirinin babası: Ahmet Yesevi*İlk Türk destanı :Alp Er Tunga Destanı*Bizde batılı anlamda ilk eleştiriyi yazan:Namık Kemal*Bizde epik tiyatro türünün kurucusu: Haldun Taner*İlk kadın romancımız:Fatma Aliye Hanım*Süslü nesrin ilk temsilcisi: Sinan Paşa*Dünyanın bilinen ilk destanı:Sümerlerin Gılgamış Destanı*Dünyanın halen yaşayan ,en büyük ve ilk Müslüman Türk Destanı: Kırgızların Manas Destanı*Edebiyat kelimesini bizde ilk kullanan: Şinasi*Kurtuluş savaşımızı doğrudan işleyen roman :Ateşten Gömlek*Komedi türünün ilk büyük ustası:Aristofanas*Trajedi türünün ilk büyük ustası:Aiskylos*İlk uyarlama tiyatro eserinin yazarı :A.Vefik paşa*Deneme türünün kurucusu:Montaigne*İlk divan şairi:Hoca Dehhani *Hikayede gerçek anlamda ilk kez Anadolu’yu işleyen: Refik Halit Karay*En başarılı psikolojik roman yazarımız: P.Safa / 9.Hariciye koğuşu*İlk çocuk şiirlerini yazan: Tevfik Fikret / Şermin*Dilde sadeleşmeyi savunan ilk yayın organı: Genç Kalemler