İmanin Alti Şarti

ALLAHA İMAN Her işte bir öncelik sırası vardır. Bu sıraya dikkat edilmezse daha sonra yapılanlar faydasız olur, bir işe yaramaz. Bunun için bir müslümanın dini bilgilerde öncelikle neyi bilmesi gerekir, dini öğrenmede öncelik sırası nasıldır, bunu iyi bilmesi şarttır. Dini açıdan, bu sıralama ya’nî öncelik verilmesi, diğer işlere mukayeseyle çok daha önemlidir. Meselâ, bir kimsenin düzgün bir îmânı, i’tikâdı yoksa bu kimsenin yaptığı bütün ibâdetlerin, iyiliklerin hiçbir faydası olmaz. Cenâb-ı Hak, bir insanın, önce îmân etmesini istiyor. Tabiî ki, bu îmânın da şartlarına uygun olması lâzım. Doğru, düzgün bir i’tikâda sahip olduktan sonra, dinin yasak ettiği şeylerden kaçınıp, dinin emrettiği şeyleri yapmak lâzımdır. Her müslümanın öncelikle îmânın altı şartını bilmesi ve inanması gerekir. Bir müslüman, bu altı şarta inanıp mânâlarını bilse îmânı tamam olur. Eskiden müslümanlar bunu Amentü adı altında ezberler ve çocuklarına da ezberletirlerdi. Amentü şöyledir: Âmentü billâhi vemelâiketihi ve kütübihi ve rüsülühi vel yevmil âhiri ve bilkaderi hayrihi ve şerrihi minallahi teâlâ vel ba’sü ba’del mevti hakkun Eşhedü en lâ ilâhe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abduhü veresûlüh Müslümanın Amentünün, bu altı şartında bildirilen şeyler hakkında, zarûrî olarak bilinmesi gereken şeyleri de, kısaca bilmesi lâzımdır. Mesela, Amentünün birinci şartı, Allahın varlığına, birliğine inanmaktır. Fakat, Cenâb-ı Hakkın mekândan münezzeh, ya’nî mekânsız olduğunu bilmiyen bir kimse, bugün çok kimsenin yaptığı gibi, Allahü teâlâyı gökte bilip, konuşmalarında, “Sen bu işi, ne kadar gizli yaparsan yap, Allah seni gökte görüyor” derse veya duâ ederken, Allahın gökte olduğunu zannedip, başını kaldırıp gökyüzüne bakarsa, küfre düşmüş, ya’nî dinden çıkmış olur. Eskiden, Osmanlılar zamanında, hoca efendiler nikâh kıyarken, gençlere önce îmânın şartlarını sorarlardı. Bilmiyorlarsa nikâhı kıymazlardı. Bunları, öğrenin gelin ondan sonra, derlerdi. Çünkü âkıl baliğ olduğu hâlde, bunları bilmiyen kimse, dinden çıkıyor, müslüman olarak kalamıyor. Âmentünün birinci şartı Âmentüdeki, Amentü billâhi, demek, Allahü teâlânın varlığına ve birliğine inandım, îmân ettim, demektir. Allahü teâlâ vardır ve birdir. Ortağı ve benzeri yoktur. Mekândan münezzehtir, ya’nî bir yerde değildir. Ayrıca Allahü teâlânın sıfatlarını da bilmek şarttır. Bu sıfatlar ikiye ayrılır. Sıfat-ı zâtiyye, sıfat-ı sübûtiyye. Sıfat-ı zâtiyye 1- Kıdem,Allahü teâlânın evveli yoktur. 2- Bekâ,Allahü teâlânın sonu yoktur. 3- Kıyâm bi-nefsihi, Allahü teâlâ, kimseye muhtaç değildir. 4- Muhâlefetün lil-havâdis, Allahü teâlâ kimseye benzemez. 5- Vahdâniyet,Allahü teâlâ birdir ortağı, benzeri yoktur. 6- Vücûd,yâni var olmasıdır. Sıfat-ı sübûtiyye1- Hayât, Allahü teâlâ diridir. 2- İlm, Allahü teâlâ herşeyi bilir. 3- Sem,Allahü teâlâ işitir. 4- Basar,Allahü teâlâ görür. 5- İrâde, Allahü teâlâ dileyicidir. Yalnız O’nun dilediği olur. 6- Kudret, Allahü teâlâ herşeye gücü yeter. 7- Kelâm,Allahü teâlâ söyleyicidir. 8- Tekvîn, Allahü teâlâ hâlıktır, yaratıcıdır. Her şeyi yaratan, yoktan var eden O’dur. O’ndan başka yaratıcı yoktur. Cenâb-ı Haktan başkası için “yarattı” demek küfür olur. Ya’nî mecâz ma’nâda da olsa bu kelime kullanılamaz. İnsan birşey yaratamaz. Bugün maalesef bu kelime çok yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. MELEKLERE İMAN Îmânın ikinci şartı, meleklere îmândır. “Ve melâiketihi” dir. Ya’nî, ben Allahü teâlânın meleklerine inandım, îmân ettim, demektir. Allahü teâlâ melekleri nûrdan yaratmıştır. Cisimdirler. Yemezler ve içmezler. Gökten yere inerler ve yerden göğe çıkarlar. Bir hâlden bir hâle, ya’nî her şekle girerler. Göz açıp yumacak kadar, ya’nî çok az bir zaman içinde bile Allahü teâlâya âsî olmazlar ve insanlar gibi günâh işlemezler. Meleklerin en üstünleri, Cebrâil, Mikâîl, İsrâfîl, Azrâîl “aleyhimüsselâm” dır. Meleklerde, erkeklik, dişilik olmaz. Piyasada birçok yerde kanatlı kadına benzer resimler var. Böyle resimler, hıristiyan hurâfeleridir. Hıristiyanlar, melekleri hâşâ Allahın kızları olarak bilirler, böyle inanırlar. Bu şekilde inanmak, böyle resimlere hürmet edip, yukarı asmak çok tehlikelidir. Bu resimler, ele geçtiğinde hemen yırtıp atılmalıdır. KİTAPLARA İMAN Îmânın üçüncü şartı,kitaplara îmândır. Amentüdeki, “Ve kütübihi” ifâdesi, Allahü teâlânın kitaplarına inandım, îmân ettim, demektir. Kur’ân-ı kerîmde bildirilen, yüzdört kitaptır. Yüzü küçük kitaptır. Bunlara (suhuf) denir. Ve dördü büyük kitaptır. Bunlardan Tevrât, Mûsâ aleyhisselâma, Zebûr, Dâvüd aleyhisselâma, İncîl, Îsâ aleyhisselâma, Kur’ân-ı kerîm, Muhammed aleyhisselâma gönderilmiştir. Kitapların hepsini, Cebrâil “aleyhisselâm” getirmiştir. En son, Kur’ân-ı kerîm nâzil olmuştur. Kur’ân-ı kerîm gönderilince, diğer kitaplar neshedilmiş, ya’nî yürürlükten kaldırılmıştır. Kur’ân-ı kerîmin gelmesi az az, âyet âyet olmuş ve yirmiüç senede tamamlanmıştır. Kur’ân-ı kerîm, kıyâmete kadar bâkîdir. Ya’nî geçerlidir. Geçersiz olmaktan ve tebdîl ile tahrîften ya’nî insanların değiştirmelerinden mahfûzdur. Korunmuştur. Kur’ân-ı kerîmde eksiklik veya fazlalık olduğuna inanan dinden çıkar. PEYGAMBERLERE İMAN Îmânın dördüncü şartı, Peygamberlere îmândır. Amentüdeki “Ve rüsülihi” kelimesi, “Allahü teâlânın Peygamberlerine îmân ettim”, demektir. Peygamberlerin ilki Âdem aleyhisselâm ve sonuncusu, bizim Peygamberimiz Muhammed Mustafa sallallahü aleyhi ve sellemdir. Bu ikisinin arasında, çok peygamber gelmiş ve geçmiştir. Peygamberlerin sayısı kesin belli değil. Kitaplarda, 124 binden fazla peygamber geldiği bildiriliyor. Peygamberleri diğer insanlardan ayıran sadece onlara mahsûs özellikler vardır. Peygamberler hakkında bilmemiz lâzım olan sıfatlar ya’nî peygamberlere mahsûs olan özellikler yedidir: Sıdk, Emânet, Tebliğ, İsmet, Fetânet, Adâlet, Emnü’l-azl. Bunların kısaca ma’nâları da şöyledir:1- Sıdk: Bütün peygamberler, sözlerinde sâdıktır. Ya’nî doğrudur. 2- Emânet: Peygamberler emânete aslâ hıyânet etmezler. 3- Tebliğ: Peygamberler, Allahü teâlânın emir ve yasaklarının hepsini ümmetlerine bildirirler. 4- İsmet: Peygamberlerin hepsi, büyük ve küçük, bütün günâhlardan uzaktırlar. Peygamberlikleri bildirilmeden önce de, bildirildikten sonra da hiç günâh işlemezler. İnsanlardan, ma’sûm, günâhsız olan, yalnız peygamberlerdir. 5- Fetânet:Bütün Peygamberler, diğer insanlardan daha akıllıdırlar. 6- Adâlet:Peygamberler âdildirler. Kimseye haksızlık yapmazlar. 7- Emnü’l-azl: Peygamberlik görevinden alınmazlar. ÂHIRET, KIYAMET GÜNÜNE İNANMAK Amentünün, Ya’nî imânın beşinci şartı, kıyâmet gününe inanmaktır. Amentüdeki, “Vel-yevmil âhiri” ifâdesi, “Ben, kıyâmet gününe inandım, îmân ettim” demektir. Kıyâmet günü, kabirden kalkınca başlar, insanlar Cennete ve Cehenneme gidinceye kadar devam eder. Cennet ve Cehennem ve mîzân, ya’nî sevâbların ve günâhların tartıldığı terâzî ve Sırât köprüsü, haşr ya’nî toplanmak ve neşr ya’nî Cennete ve Cehenneme dağılmak, hep kıyâmet gününde olacaktır. Kabir azâbı vardır. Kabirde münker ve nekîr adındaki iki melek suâl soracaktır. Kabir suâlleri çok önemlidir. Bunları herkesin bilmesi, çocuklarına da öğretmesi lâzımdır. Kabirde şu suâller sorulacaktır: Rabbin kim? Dînin hangi dindir? Kimin ümmetindensin? Kitâbın nedir? Kıblen neresidir? İ’tikâdda ve amelde mezhebin nedir? Müslümanlar bu suâllere şöyle cevap verirler: Rabbim Allah, Dînim islâm dinidir. Muhammed aleyhisselâmın ümmetindenim. Kitâbım, Kur’ân-ı kerîmdir. Kıblem, Kâ’be-i şerîftir. İ’tikâdda mezhebim Ehl-i sünnet vel-cemâ’attir. Amelde ise, Hanefi, Şafi’î, Hanbeli, Mâliki mezheplerinden hangisine mensupsa, onu söyler. Îmânı olan cevap verecek, îmânı olmıyan cevap veremiyecektir. Doğru cevap verenlerin kabri genişliyecek, buraya Cennetten bir pencere açılacaktır. Sabah ve akşam, Cennetteki yerlerini görüp, melekler tarafından iyilikler yapılacak, müjdeler verilecektir. Bu suâllere cevap veremiyenler, kabirde azâb görecek, bağırmasını, insandan ve cinden başka her mahlûk işitecektir. Cehennemden bir pencere açılacak, sabah akşam Cehennemdeki yerini görüp, mezarda, mahşere kadar, acı azâblar çekecektir. KAZÂ VE KADERE İNANMAK Îmânın altıncı şartı,hayır ve şerrin Allahtan olduğuna inanmaktır. Amentüdeki, “Ve bil-kaderi hayrihi ve şerrihi minallahi teâlâ” demek, “Hayır ve şer, iyilik ve kötülük, olmuş ve olacak şeylerin cümlesi, Allahü teâlânın takdîriyle, ya’nî ezelde bilmesi ve dilemesi ve vakitleri gelince yaratması ile ve levh-i mahfûza yazmasıyla olduğuna inandım, îmân ettim. Kalbimde, aslâ şek ve şüphe yoktur.” demektir. Bu, kazâ kadere inanmak demektir. Kazâ, kader, ya’nî alın yazısı, bir insanın doğumundan, ölümüne kadar, başına gelecek, işlerdir. Kazâ da, bu işlerin başa gelmesidir. Amentünün sonundaki, Kelime-i şehâdetin kısaca ma’nâsı da şöyle: “Eşhedü en lâ ilâhe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abdühü ve resûlüh” demek, “Ben şehâdet ederim ki, Allahü teâlâdan başka ilâh yoktur ve yine şehâdet ederim ki, Muhammed aleyhisselâm O’nun kulu ve resûlüdür” demektir. Alinti